Υγρομόνωση ή στεγάνωση: όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε.
Τι είναι η υγρομόνωση ;
Η υγρομόνωση είναι η εργασία που γίνεται με τα κατάλληλα υλικά , με στόχο την μηδενική εισχώρηση νερού μέσα σε μια μάζα. Πιο συγκεκριμένα , οι μάζες που μας απασχολούν και μας παιδεύουν είναι αυτές των δομικών στοιχείων του κτιρίου μας. Λιγότερο “επιστημονικά” , οι τοίχοι , οι ταράτσες μας και οι τοίχοι των υπογείων της κατοικίας μας ή του χώρου που εργαζόμαστε, δηλαδή οι άμεσα εκτεθειμένες επιφάνειες του κτιρίου.
Η υγρομόνωση δεν επιτυγχάνεται ούτε με το σοβά αλλά και ούτε με άλλου τύπου επενδύσεις όπως πλακάκια, μάρμαρα, πέτρες κλπ. Έστω και αν έχουν κάποια υγρομονωτική ανταπόκριση αυτές οι επενδύσεις , δεν έχουν την μακροβιότητα μιας υγρομόνωσης με υλικά που έχουν παραχθεί για αυτή την λειτουργία. Ενδεχομένως υπάρχουν ή θα υπάρξουν και άλλοι τύποι υγρομονωτικών υλικών. Εμείς αναφέρομαι τα πιο γνωστά, αλλά και πιο δοκιμασμένο, όπως αυτά που θα διαβάσετε παρακάτω.
Τι επιλογές υγρομόνωσης υπάρχουν ;
1. Επαλειφόμενα
Τα απαλειφόμενα χωρίζονται σε τσιμεντοειδή και ελαστομερή. Τα τσιμεντοειδή, είναι ενσακισμένα υλικά όπως το τσιμέντο και αναμιγνύονται με νερό ή γαλάκτωμα ,για λόγους μεγαλύτερης ελαστικότητας. Εφαρμόζονται κυρίως κάτω από επιφάνειες, οι οποίες προορίζονται ως υπόστρωμα για τοποθέτηση πλακιδίων δαπέδων κλπ. Δεν συνιστάται αρκετά σε εκτεθειμένες επιφάνειες διότι, αν και έχουν σκληρότητα , η ιδιότητα αυτή πολλές φορές λειτουργεί αντίστροφα, δημιουργώντας τριχοειδή ρωγμές.
Τα ελαστομερή, είναι υλικά συνήθως έτοιμα σε δοχεία και οι βασικές τους κατηγορίες είναι: ακρυλικά, υβριδικά, πολυουρεθανικά και ασφαλτικά. Έχουν μεγάλη ελαστικότητα και με τα ειδικά αστάρια για την εκάστοτε επιφάνεια, αποκτούν άριστη πρόσφυση σχεδόν παντού. Συγκριτικά με τα τσιμεντοειδή, είναι μαλακά υλικά. Αν και δεν φθείρονται με αποτέλεσμα ρηγματώσεων – παρά μόνο σε περιπτώσεις όπου υπάρχει δομικό πρόβλημα – γίνονται σταδιακά από τις έντονες καιρικές συνθήκες. Περισσότερο από τον ήλιο για αυτό πολλές φορές είναι καλό να ντύνεται με επιστρώσεις προστασίας UV ή με επίπαση αδρανών, έτσι ώστε να υπάρχει και ελεύθερη βατότητα.
Τα ελαστομερή υλικά φθείρονται σταδιακά, ειδικά όταν πρόκειται για πολυουρεθανικά όπου η φθορά επέρχεται από την εκτεθειμένη, προς την προστατευόμενη επιφάνεια. Η σταδιακή φθορά στα άλλα ελαστομερή μπορεί να επέλθει κ και μετά από χρόνια, αλλά απότομα, δηλαδή να το δούμε να ξεφλουδίζει. Σε οποιαδήποτε περίπτωση πάντως, η κατάσταση ορίζεται πιο ελεγχόμενη ένεκα που υπάρχει οπτική επαφή. Κάτι που συνήθως δεν υφίσταται στις περιπτώσεις των μεμβρανών.
2. Ασφαλτικές μεμβράνες
Οι ασφαλτικές μεμβράνες είναι τεμάχια σε ρόλο συνήθως διαστάσεων 10m x 1m, οι οποίες κολλιούνται μεταξύ τους αλλά και πάνω στο υπόστρωμα. Είτε αυτό είναι μπετόν είτε είναι τσιμεντοκονία ή κάτι άλλο. Κυκλοφορούν σε πολλούς τύπους και σε πολλά διαφορετικά κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο. Οι ασφαλτικές μεμβράνες υπάρχουν οπλισμένες, για να δημιουργούν μία ενιαία επιφάνεια, με πλέγματα ή άλλες βοηθητικές μεμβράνες. Κάποιες εξ αυτών επικαλύπτονται με μεμβράνες όπως το αλουμίνιο ή με στρώσεις αδρανών, όπως η χαλαζιακή άμμος. Κολλιούνται με φλόγιστρο αφού πρώτα στην επιφάνεια του υποστρώματος έχει εφαρμοστεί το κατάλληλο αστάρι. Υπάρχουν και ασφαλτικές μεμβράνες αυτοκόλλητες όπου και πάλι χρειάζεται το κατάλληλο αστάρι.
Οι ασφαλτικές μεμβράνες δεν έχουν ιδιαίτερο πρόβλημα στην επιφάνειά τους αν και έχει παρατηρηθεί- αλλά για λόγους αστοχίας της εφαρμογής – να υπάρχουν σκασίματα και στην επιφάνεια μιας ασφαλτικής μεμβράνης. Το κύριο τους πρόβλημα όμως είναι οι ενώσεις στις οποίες, κάποιοι εφαρμοστές για σιγουριά, εφαρμόζουν ελαστομερή υλικά. Οι ενώσεις είναι η πιο συχνή δίοδο του νερού κάτω από το ασφαλτόπανο για αυτό και χρειάζεται τακτικό έλεγχο, ίσως και μία ετήσια αρμολόγηση. Όταν εισέλθει το νερό κάτω από το ασφαλτόπανο δεν μπορούμε να το αντιληφθούμε, παρά μόνο εάν την ζημιά τη δούμε στον εσωτερικό χώρο του κτιρίου ή όταν το νερό έχει εγκλωβιστεί, μεταξύ υποστρώματος και μεμβράνης. Τότε όμως είναι αργά, όχι γιατί δεν θα μπορούμε να επισκευάσουμε αλλά γιατί θα χρειάζεται αν όχι ολική, μερική αποξήλωση.
3. Μεμβράνες pvc
Οι μεμβράνες PVC, TPO κλπ κυκλοφορούν όπως και οι ασφαλτικές μεμβράνες σε ρολά μεγαλύτερων διαστάσεων της τάξεως των 20m x 1,25m και άνω. δεν διαφέρουν σχεδόν καθόλου με τη φιλοσοφία που έχουν οι ασφαλτικές μεμβράνες η βασική τους όμως διαφορά βρίσκεται στο Ότι αυτές μπορούν να εφαρμοστούν χωρίς να επικολληθούν απαραιτήτως στο υπόστρωμα παρά μόνο με την άκαιρη λεπτομέρεια τις λεπτομέρειες κολλήσεις στις ενώσεις. για αυτό και η κόλληση αυτή γίνεται με ειδικά θερμαντικά μηχανήματα. εδώ το πλεονέκτημα είναι όσο ακέραιο, άλλο τόσο θα έλεγα και ριψοκίνδυνο όλα στηρίζονται στις ενώσεις αν μία ενός έχει έστω και μία μικρή αστοχία το νερό μπορεί να κυκλοφορήσει να εγκλωβιστεί και λόγω του ότι οι μεμβράνες έχουν σχεδόν μηδενική διαπνοή να κάνει ζημιά.
Βέβαια η χρήση τους σε κάποιες περιπτώσεις είναι μονόδρομος. Όπως για παράδειγμα όταν έχουμε ένα επαγγελματικό κτίριο, το οποίο στεγάζεται με λαμαρίνες αλουμινίου ή γαλβανιζέ και υπάρχει ανάγκη από θερμομόνωση και αλλά δεν δέχεται βάρος τότε ο μονόδρομος λέει: εφαρμογή θερμομονωτικών πλακών και έπειτα χρήση μεμβρανών PVC οι αυτοκόλλητες ασφαλτικές μεμβράνες. Mπορούν να εφαρμοστούν και επαναληπτικά, εφόσον πάνω στις θερμομονωτικές πλάκες υπάρχει υπόστρωμα τσιμεντοκονία πατώματος με οπλισμό υαλοπλέγματος, αλλά συνήθως αυτό δεν συμφέρει σε κόστος συγκριτικά.
Τι προτείνουμε.
Δεν υπάρχουν καλά και κακά υλικά υπάρχουν κατάλληλα ή ακατάλληλα για την εκάστοτε χρήση . Εξάλλου για αυτό υπάρχει και τέτοια ποικιλία. Μπορούμε όμως να αναφέρουμε κάποια παραδείγματα:
- Εάν έχουμε μία πλάκα μπετού και δεν έχει ρήσεις συνιστάται να εφαρμόζονται υλικά με προδιαγραφές λιμναζόντων υδάτων Όπως πολλά ελαστομερή.
- Oι ασφαλτικές μεμβράνες Εάν δεν έχουμε θέμα αισθητικό μπορούν να εφαρμοστούν πάνω σε τσιμεντοκονία ελαφριά με έντονη χρήση και αυτό Διότι οι προδιαγραφές των άσφαλτο εικόνα οργάνων προϋποθέτουν μίνιμουμ 2% ρήση.
- Aν έχουμε μία στέγη από λαμαρίνα και και όταν στεκόμαστε από κάτω βράζουμε τότε χρειαζόμαστε θερμομόνωση και κατ επέκταση υγρομόνωση. Η ιδανική λύση είναι η χρήση μίας μεμβράνης η οποία θα προφυλάσσει και τις θερμομονωτικές πλάκες οι οποίες θα πατήσουν πάνω στις λαμαρίνες.
- Εάν θέλουμε ελεύθερη βατότητα πρέπει να γνωρίζουμε ότι κανένα μονωτικό υλικό δεν ορίζεται για ελεύθερη βατότητα χρειάζεται κάτι πρόσθετο όπως για παράδειγμα :
α. Αν βάλουμε ασφαλτική μεμβράνη πρέπει οπωσδήποτε να έχει ψηφίδα.
β. Αν βάλουμε τσιμεντοειδές υλικό θα πρέπει να το βάλουμε δάπεδο επένδυσης.
γ. Αν βάλουμε ελαστομερές υλικό θα πρέπει τουλάχιστον να υπάρχει χαλαζιακή στρώση. - Οι τοποθετήσεις μεμβρανών θα πρέπει να γίνονται από ιδιωτικά συνεργεία διότι η εργασία τους στηρίζεται αρκετά στην καλής κόλληση της ένωσης.
Kόστος , χρόνος, αντοχή και συντήρηση.
Τα κόστη ανά περίπτωση διαφέρον υπάρχει όμως μία γενική διακύμανση από τα 8 έως 20 ευρώ. Η διακύμανση αυτή οφείλεται σε πολλές παραμέτρους οι οποίες εμφανίζονται σε κάθε έργο είτε λόγω προτιμήσεων είτε λόγω απαιτήσεων. Μία υγρομόνωση για να υλοποιηθεί θέλει κατά μέσο όρο 5 έως 7 ημέρες. τις αντοχές της κάθε υγρομόνωσης τις καθορίζει οι προδιαγραφές του υλικού αλλά και η εφαρμογή που κάνει το συνεργείο ή ο τεχνίτης.
Οι εγγυήσεις που κυκλοφορούν στην αγορά και ειδικά εκείνες οι οποίες αναφέρονται σε μία διάρκεια άνω των 10 ετών Τις περισσότερες φορές δεν υφίσταται και αυτό λόγω των θεμάτων που παρουσιάζονται μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια. Σε αυτές τις περιπτώσεις ίσως το αίτιο να μην είναι η κακή ποιότητα της μόνωσης, αλλά οι επιφάνειες όπου τοποθετείται η μόνωση. Δηλαδή, ένα κτίριο σε 20 χρόνια δεν μπορούμε να θεωρήσουμε ότι είναι ίδιο με την αρχική του κατάσταση, ακόμα κι αν βρίσκεται στο επίπεδο του σκελετού (στα μπετά).
Η συντήρηση όπως σε όλα τα πράγματα έτσι και στις μονώσεις είναι ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο. Πρέπει να στηριχτούμε αρκετά στα λόγια και στα γραπτά του εφαρμοστή ή του συνεργείο εφαρμογής που θα την υλοποιήσει αλλά και στις προδιαγραφές του υλικού εάν δίνεται κάποια εγγύηση από τον εφαρμοστή πρέπει αλλά να μην εφησυχάσουμε. πρέπει κάθε χρόνο να επισκεπτόμαστε να ελέγχουμε και καλό θα ήταν να καθαρίζουμε και να πλένουμε την ταράτσα ταράτσα μας – και μιλάμε για την ταράτσα μας διότι είναι ή η αμεσότερα εκτεθειμένη επιφάνεια στο κτήριο μας.
Συμπεράσματα:
- Την υγρομόνωση στο κτίριο μας την πετυχαίνουμε με επαλειφόμενα ή με μεμβράνες. αφού πρώτα πάρουμε προσφορά φυσικά.
- Σε όλες τις περιπτώσεις καλό είναι να προτιμήσουμε συνεργείο εφαρμογής αφού πρώτα πάρουμε προσφορά φυσικά.
- Εκτός κι αν πιάνουν τα χέρια σας αλλά και σε αυτή την περίπτωση πάρτε τη συμβουλή ενός ειδικού
- Όποια μεμβράνη κι αν επιλέξετε να εφαρμόσετε διαλέξτε καλά το συνεργείο που θα την τοποθετήσει.
- Μην παίρνετε ρίσκα με φθηνές επιλογές για κάτι πού βρίσκεται πάνω από το κεφάλι σας.
- Σίγουρα υπάρχουν ή θα υπάρξουν κι άλλα υγρομονωτικα υλικα πρέπει όμως να επιλέξουμε τα πιο δοκιμασμένα (εφόσων μας “καλύπτουν”) για αυτό… μην “ξεμυαλίζεσται” από το internet.
- Κάποια επαναληπτικά λειτουργούν ως μεμβράνες χωρίς ενώσεις λόγω της υψηλής τους ποιότητας.
- Να επισκέπτεστε την ταράτσα σας γιατί αν δεν διακρίνεται καμιά τριχοειδή ρωγμή στην επιφάνεια, σίγουρα θα διακρίνεται μία βουλωμένη υδρορροή…αν υπάρχει.